Adema krijgt steun voor toelating kunstmestvervangers

Duitsland, Italië en Denemarken hadden voorafgaand aan de vergadering al hun steun uitgesproken voor het voorstel van Adema. Tijdens de landbouwraad bleken meer landen hier heil in te zien, waaronder Polen, Griekenland en Spanje.

Maar niet alle lidstaten staan te popelen om renure los te weken van de evaluatie van de Nitraatrichtlijn, zo bleek tijdens de landbouwraad. Frankrijk houdt nog een slag om de arm en wil 'genoeg tijd nemen voor een grondige evaluatie en een debat'. Ook Ierland hield zich op de vlakte. Oostenrijk ziet als enige land niets in het voorstel van Adema: 'We willen niet vooruitlopen op de herziening van de Nitraatrichtlijn', zei de Oostenrijkse landbouwminister.

Voldoende steun

Toch ziet Adema voldoende steun om zijn voorstel verder te brengen. 'Ik heb nu een helder signaal in mijn kontzak, waarmee ik naar de Europese Commissie kan stappen. Nu moet de Eurocommissaris wel in beweging komen. Toch hebben we van de Europese Commissie nog geen antwoord gehad waarvan ik denk: nu wordt er gas gezet op renure.'

De volgende horde die Adema moet nemen, is goedkeuring voor zijn voorstel krijgen van EU-milieucommissaris Virginijus Sinkevicius. Volgens de minister heeft die in een eerder gesprek laten weten positief tegenover het voorstel te staan.

Volwaardige vervanger

Kunstmestvervangers, of renure zoals het in Europese terminologie wordt genoemd, zijn meststoffen uit bewerkte dierlijke mest. Daarom vallen ze onder de Nitraatrichtlijn en binnen de bemestingsnorm van 170 kilo per hectare.

Adema wil, gezien de bewezen voordelen, dat renure binnen de Europese meststoffenverordening als volwaardige vervanger van kunstmest wordt gezien. Daarmee zou het bij toepassing in de landbouw buiten de bemestingsnorm vallen.

Hiervoor wil de bewindsman de discussie over renure losweken van de evaluatie van de Nitraatrichtlijn die een veel langer verloop heeft. Hij weet zich gesteund door het Europees Parlement die in februari 2023 al een resolutie aannam die de inzet van kunstmestvervangers toestaat.

Kar trekken toelatingsproces

Voor het uiteindelijke groene licht is een Europese wetswijziging nodig. Nederland wil daar samen met een groep experts de kar voor gaan trekken. Volgens Adema moet het mogelijk zijn het toelatingsproces nog voor het einde van dit jaar en onder de huidige commissie af te ronden. In juni zijn er Europese verkiezingen en na de zomer treedt een nieuwe commissie aan.

Dat de houding ten opzichte van renure aan het kantelen is, is het gevolg van de oorlog in Oekraïne. Daardoor werden boeren geconfronteerd met torenhoge kunstmestprijzen. Door het opwaarderen van dierlijke mest tot renure wordt Europa ook minder afhankelijk van buitenlandse importen, wat bijdraagt aan de strategische voedselautonomie van de Europese Unie.

Daarnaast worden de duurzame voordelen ten opzichte van minerale kunstmest nu breed onderkend. Bij de productie van kunstmest komt nog altijd veel CO2 vrij en bovendien is deze meststof uitspoelingsgevoeliger en heeft renure bijkomende voordelen voor het bodemleven.

Mestoverschot neemt toe

Door de afbouw en het verlies van de derogatie kampt de Nederlandse veehouderij met een groot mestoverschot. Door de scherpere bemestingsregels voor de met nutriënten verontreinigde gebieden neemt dat overschot de komende jaren nog verder toe.

Adema realiseert zich dat toelating van renure buiten de bemestingsnorm voor dierlijke mest niet snel voor verlichting op de mestmarkt zal zorgen. 'Maar op langere termijn is dat wel goed mogelijk. Als renure wordt toegestaan kan er weer evenwicht op de mestmarkt ontstaan.'